آیا ویروس یک موجود زنده است؟ وقتی ویروس وارد بدن ما می‌شود چه اتفاقی برای آن می‌افتد؟ آیا همه‌ی ویروس‌ها برای ما خطرناک‌اند؟
ويروس‌ها موجوداتی بسيار ريزند كه تقريباً همه جای كره زمين پيدا می‌شوند و شكل‌های متنوعی مانند مارپيچی، ميله‌ای و كروی دارند. قطر ويروس‌های مختلف بين بيست تا چهارصد نانومتر متغير است (هر متر يك ميليارد نانومتر است). برخی ويروس‌های پيچيده ممكن است قطرِ پانصد نانومتر و طول هفتصد تا هزار نانومتر هم داشته باشند، اما حتی اين ويروس‌های بزرگ‌تر را هم بدون ميكروسكوپ نمی‌توان مشاهده كرد.
ویروس‌ها شکل‌ها وانواع مختلفی دارند و بسیار کوچک‌تر از آن هستند که با چشم دیده شوند.
ويروس‌ها را با بيماری و مرگ می‌شناسيم، اما همه‌ی آن‌ها مرگبار نيستند و اثر يكسانی هم بر موجودات مختلف ندارند. يك ويروس مشخص ممكن است گربه را بيمار كند، اما در سگ‌ها هيچ علامتی ايجاد نكند. از طرفی فراموش نكنيم كه ويروس‌های مختلف می‌توانند جانوران، گياهان، قارچ‌ها و حتی باكتری‌ها را آلوده كنند. بنابراين ويروس گاهی به نجات انسان‌ها هم می‌آيد.
زنده یا مرده؟
ويروس‌ها را فراوان‌ترين موجودات كره‌ی زمين مي‌دانند. با اين‌حال، عنوان «موجود زنده» را بايد با احتياط برای آن‌ها به‌كار برد، زيرا بدون وجود يك ميزبان زنده، قادر به توليد انرژی و مواد مورد نياز برای تكثير شدن نيستند. از اين نظر ويروس را می‌توان به يك بذر يا دانه تشبيه كرد. بذر را نمی‌توان يك موجود زنده دانست، اما اگر در محيط مناسب قرار گيرد، مي‌تواند به گياهی زنده تبديل شود. بنابراين ويروس‌ها جزء پارازيت‌ها (انگل‌ها) طبقه‌بندی می‌شوند.
همه ویروس‌ها مرگبار نیستند. حتی برخی ویروس‌ها برای انسان مفیدند.
وقتی ویروس خارج از سلول‌های ميزبان باشد، آن را ويريون می‌نامند. اجزای اصلی ويريون عبارت است از ماده ژنتيكی (DNA يا RNA؛ برای تكثير) و يك پوشش محافظ پروتئينی كه كپسيد نام دارد و از اطلاعات ژنتيكی ويروس محافظت می‌كند. برخی ويروس‌ها يك غشاء خارجی از جنس ليپوپروتئين (شامل چربی و پروتئين) نيز دارند. در برخی ويروس‌ها مولكول‌هايی به‌نام گليكوپروتئين هم در غشاء خارجی وجود دارد كه كارشان شناسايی سلول‌های هدف است.
ویروس‌ها برای تکثیر شدن نیاز دارند که وارد بدن یک موجود زنده (میزبان) شوند و به همین دلیل در دسته‌ی انگل‌ها قرار می‌گیرند.
جنگ شروع می‌شود!
بعد از وارد شدن ويروس به بدن ميزبان و شناسايی سلول هدف، اتفاق‌های بعدی در بيشتر مواقع به اين صورت است: ويروس به سلول ميزبان می‌چسبد و ماده‌ی ژنتيكی‌اش را وارد سلول مي‌كند. حالا اين ويروس است كه كنترل اوضاع را در سلول به‌دست می‌گيرد و درنتيجه، سلول ديگر نمی‌تواند وظايف معمول خودش را انجام دهد، و به محل توليد و تكثير ماده‌ی ژنتيكی و پروتئين‌های مخصوص ويروس تبديل می‌شود. در نهايت سلول ميزبان می‌ميرد و فرزندان ويروس آزاد مي‌شوند تا سلول‌های ديگری را آلوده كنند. به اين صورت ويروس در بدن ميزبانش منتشر می‌شود.